Teoria Elliotta - Podstawy
Materiał marketingowy
W 1920 Ralph Elliot odkrył, że rynek ma swój rytm i porusza się seriami fal. Teoria Elliotta zakłada istnienie ośmiu fal w pełnym cyklu, pięciu fal w fazie wzrostowej i trzech w fazie spadkowej (w trendzie wzrostowym). Pierwsze pięć fal nazywanych jest czasem falami Akcji (fale 1-5) trzy pozostałe(a-c) są nazywane falami reakcji.
Celem stosowania teorii Elliotta jest szersze spojrzenie na analizę techniczną i próba przedstawienia całościowej perspektywy rynku. Teoria stara się ocenić i wyjaśnić, miejsce powstawania określonych formacji technicznych. Jednocześnie jej zadaniem jest próba odpowiedzi na pytanie dlaczego zapowiadają taki a nie inny przebieg wydarzeń. Odpowiednie zastosowanie teorii Elliotta zwiększa prawdopodobieństwo prawidłowej oceny, w którym miejscu cyklu znajduje się obecnie rynek. Najczęściej prawidłowe zidentyfikowanie układu fal pozwala inwestorowi szybciej dostrzec ostrzeżenia przed nadchodzącym odwróceniem trendu. Potwierdzenie tych sygnałów można następnie uzyskać stosując bardziej tradycyjne metody.
Elementy podstawowe
Do trzech podstawowych elementów teorii fal zalicza się: kształt, proporcje oraz czas. Nieprzypadkowa jest kolejność. Najważniejszym elementem fali jest kształt, czyli formacja widoczna na wykresie. Analiza proporcji jest pomocna przy próbie określenia zasięgu prawdopodobnego ruchu cen. Potencjał danego ruchu ocenia się mierząc relacje pomiędzy poszczególnymi falami. Trzecim elementem są relacje w czasie.
W największym skrócie według teorii Elliotta, rynek akcji podlega powtarzającemu się rytmowi pięciofalowego ruchu w górę, po którym następuje trójfalowy spadek. W skład pełnego cyklu wchodzi zatem osiem fal: pięć wzrostowych i trzy spadkowe. Najczęściej fale podczas, których notowania rosną, oznacza się liczbami. Fale 1, 3 i 5 – to fale impulsu (wznoszące), natomiast fale 2 i 4, biegnące w kierunku przeciwnym do trendu wzrostowego, zwane są falami korygującymi, ponieważ stanowią korektę fal 1 i 3. Po zakończeniu pięciofalowego wzrostu, następuje trójfalowa korekta. Fale te oznaczone są odpowiednio literami a, b, c. W przypadku trendu spadkowego, fale impulsu (pięciofalowe) idą w dół, a korekty w górę.
Cechy charakterystycznie poszczególnych fal
Fala 1.
Zazwyczaj pierwsze fale są najkrótsze w porównaniu do pozostałych fal impulsu. Początkowo wydaje się, że obserwowany ruch cen jest jedynie chwilowym odbiciem po długotrwałej tendencji spadkowej. Z czasem okazuje się jednak, że część pierwszej fali stanowi element procesu formowania się podstawy przyszłego trendu. Jeżeli fala pierwsza powstaje w ramach głównych formacji odwrócenia trendu, ma ona dynamiczny charakter. Ocenia się, że podczas kształtowania się fali pierwszej najczęściej akcje kupują inwestorzy instytucjonalni. Inwestorzy indywidualni, który mają jeszcze w pamięci rynek bessy, wstrzymują się z zakupami.
Fala 2.
Fala druga z reguły znosi całą pierwszą falę bądź jej większość. Zwraca uwagę fakt, że ruch korygujący w dół zatrzymuje się zazwyczaj powyżej poziomu rozpoczęcia fali pierwszej. Taki układ cen stanowi trzon do powstania kilku najważniejszych formacji odwrócenia, m.in.: podwójne lub potrójne dna oraz odwrócona formacja głowy i ramion. Na tym etapie przyjmuje się, że akcje ponownie kupują inwestorzy instytucjonalni, natomiast inwestorzy mniej doświadczeni zamykają swoje stratne pozycje, oczekując dalszego znaczącego pogorszenia koniunktury.
Fala 3.
Na rynku akcji fala trzecia jest najczęściej najdłuższa i cechuje się dynamicznym wzrostem. Podczas tej fali, analiza techniczna generuje wiarygodne sygnały kupna. Równocześnie pod kątem oceny trendu otrzymujemy silne sygnały kupna. Fali tej towarzyszy najwyższy wolumen obrotów. Rynek notuje przyśpieszenie dynamiki wzrostu, czemu towarzyszą tzw. luki cenowe. Najczęściej fala trzecia jest falą wydłużoną. Istotne jest to, że nigdy fala trzecia nie jest najkrótsza w układzie pięciu fal wzrostowych. Warto wspomnieć, że podczas kształtowania fali trzeciej na całym rynku akcji, wszystkie główne wskaźniki makroekonomiczne potwierdzają rozwój gospodarki.
Fala 4.
Fala ta podobnie, jak fala druga stanowi korektę spadkową w trwającym impulsie wzrostowym. Najczęściej jednak zachodzi tu reguła zmienności z falą drugą. Oznacza, to, że jeżeli fala druga była gwałtowna, fala czwarta będzie miała postać konsolidacji (np. w postaci trójkąta). Może się również zdarzyć, że fala czwarta będzie miała gwałtowny charakter, szczególnie w przypadku, gdy fala druga była płaska w postaci konsolidacji. Kolejna zasada w teorii Elliotta zakłada, że dno fali czwartej nigdy nie znajduje się poniżej szczytu fali pierwszej. W przeciwnym wypadku należy zmienić oznaczenia fal.
Fala 5.
Na rynku akcji fala piąta ma zwykle mniej dynamiczny charakter niż fala trzecia. Podczas kształtowania tej fali pojawiają się sygnały analizy technicznej świadczące o słabnącej sile strony popytowej. Szczególnie wskaźniki przedstawiające wolumen obrotów nie potwierdzają nowych maksimów (szczyty kształtowane są przy niższym wolumenie obrotów niż to miało miejsce podczas szczytu trzeciej fali). Ponadto na różnych krótkoterminowych oscylatorach pojawiają się negatywne dywergencje informujące o słabnącym trendzie wzrostowym. W tej fazie rozwoju sytuacji rynkowej ocenia się, że akcje kupują drobni inwestorzy, a decyzje mają charakter spekulacyjny. Najczęściej sprzedającymi są inwestorzy instytucjonalni. Odwrócenie trendu wzrostowego najczęściej następuje po fazie euforii.
Fala A.
Najważniejszym zadaniem inwestora jest rozpoznanie zakończenia cyklu wzrostowego i wejście rynku w fazę korekty. Najczęściej o rozpoczęciu fali A świadczy jej pięciofalowa struktura. Istotna jest również obserwacja zachowania wolumenu obrotów. Biorąc pod uwagę fakt, że podczas poprzedniego ruchu w górę wystąpiło wiele negatywnych dywergencji na technicznych oscylatorach, w fali A wolumen obrotów jest wyższy podczas deprecjacji, natomiast próbom wzrostu towarzyszy niższa aktywność inwestorów. Problem w tym, że zależność ta nie zawsze występuje.
Fala B.
Prawdziwą sztuką doświadczonego inwestora i analityka jest rozpoznanie fazy kształtowania fali B. Niekiedy w „dobrych” publikacjach przestrzega się przed konsekwencjami zakupu akcji na tzw. fali B. Niestety większość inwestorów wpada w tą pułapkę podejmując decyzje głównie na podstawie emocji. Po czasie okazuje się, że mamy do czynienia jedynie z odbiciem w górę w ramach trendu spadkowego. Fala B przebiega zwykle przy niskim wolumenie obrotów. W zależności od rodzaju fali korygującej, zwyżki mogą sięgnąć poprzedniego szczytu (tworząc podwójny szczyt) lub nawet przekroczyć go, po czym trend spadkowy jest kontynuowany.
Fala C.
Drugi element spadkowy w ramach realizacji zysków nie pozostawia złudzeń. Najczęściej fala C sprowadza notowania poniżej dna fali A. Wyprzedaży towarzyszy wyższy wolumen obrotów. Dodatkowo o przewadze strony podażowej informują wskaźniki analizy technicznej (generowane są sygnały sprzedaży). Zestawienie szczytu trzeciej i piątej fali wraz ze szczytem fali B często przyjmuje postać negatywnej formacji głowy i ramion. Dynamiczny charakter fali C wynika przede wszystkim z faktu, iż spadki zaskakują zarówno inwestorów, którzy kupili akcje podczas impulsów wzrostowych, jak również tych, którzy skusili się na otwarcie pozycji podczas fali B.