Ryzyko rynkowe

Inwestycje w akcje wiążą się z podejmowaniem ryzyka. Inwestorzy akceptują to ryzyko za każdym razem, kiedy ryzykują część swojego kapitału z nadzieją na osiągnięcie zysków. Czasami wygrywasz, czasami przegrywasz, ale im lepiej zrozumiesz ryzyko, z którym masz do czynienia jako inwestor – tym skuteczniej będziesz w stanie się zabezpieczyć.
Inwestorzy mają do czynienia z wieloma rodzajami ryzyka podczas procesu inwestycyjnego.
Jako inwestor będziesz musiał zrozumieć wszystkie rodzaje ryzyka towarzyszące transakcjom na rynku akcji. Dzięki temu będziesz w stanie zminimalizować ich potencjalny wpływ na twoje pozycje.
W kolejnych sekcjach scharakteryzujemy rodzaje ryzyka, przed którymi staje inwestor inwestujący w akcje, a także krótko opiszemy, jak sobie z nimi radzić podejmując decyzje inwestycyjne.

Materiał marketingowy

Ryzyko systematyczne

Ryzyko systematyczne jest to inaczej ryzyko rynkowe – związane z całym systemem jakim są giełdy papierów wartościowych. Podczas gdy możesz się zabezpieczyć przed każdym innym rodzajem ryzyka, to jest to niemożliwe w przypadku ryzyka systematycznego. Podejmując decyzję o uczestniczeniu w rynkach finansowych, stajesz się ich częścią – dla tego też musisz zaakceptować istnienie ryzyka systematycznego.
Najbardziej brutalnym przejawem ryzyka systematycznego są kryzysy giełdowe, podczas których akcje tracą na wartości większość tego co zyskały czasem przez lata wzrostów. Przykładem takich kryzysów jest Czarny Poniedziałek z 1987 r., kryzys azjatycki z 1997 r. lub ostatni kryzys z 2007 r. związany z kredytami hipotecznymi i pożyczkami sub-prime.
Widzisz zatem, że ryzyko systematyczne jest najbardziej odczuwalne w momencie bessy na rynku, kiedy większość spółek traci na wartości. W przypadku dobrych nastrojów panujących na rynku problem ryzyka systematycznego nie jest tak uciążliwy.

Ryzyko niesystematyczne

Ryzyko niesystematyczne (inaczej zwane specyficznym) jest to ryzyko związane z inwestycjami w akcje konkretnej spółki. Gdy kupujesz akcje danej spółki, Twój los niejako zależy od powodzenia spółki. Jeśli kupiłeś akcje, a spółka odnosi sukcesy – powinieneś zyskać na tej transakcji. I odwrotnie – kiedy spółka przechodzi kryzys, musisz być przygotowany na prawdopodobną stratę na swojej inwestycji.
Wiele czynników  wpływa na wyniki spółki i musisz się pogodzić z faktem, że każdy z nich może się odbić na Twojej inwestycji.
Poniżej znajdziesz listę podstawowych czynników ryzyka niesystematycznego:

• Niespodziewanie niskie zyski
• Procesy sądowe
• Skandale, w które spółka jest zamieszana
• Przestarzała technologia
• Strajki pracownicze

Którykolwiek z powyższych czynników może sprawić, że ceny akcji danej spółki gwałtownie spadną.
W przeciwieństwie do ryzyka systematycznego, jesteś w stanie zmniejszyć ryzyko niesystematyczne poprzez dywersyfikacje swojego portfela inwestycyjnego kupując spółki z różnych branż i rynków. Możesz również zabezpieczyć swoje pozycje w celu ochrony zysków lub przeciwdziałaniu dalszym stratom, które odniosłeś.

Ryzyko kredytowe / ryzyko bankructwa

Ryzyko kredytowe jest związane z faktem, że spółka, której akcje posiadasz może mieć problemy ze spłatą swoich zobowiązań. Tym samym staje się niewypłacalna i może wstrzymać spłatę swoich długów wobec banków lub też obligatariuszy.
Niewypłacalność może być rezultatem pogorszenia się warunków kredytowych, oszustw korporacyjnych, lub też innych kłopotów finansowych spółki. Bez względu na przyczynę niewypłacalności, spółka traci swoją zdolność efektywnego funkcjonowania. Kapitał jest przecież głównym motorem napędowym każdej spółki.
Akcjonariusze spółki nie są bezpośrednio dotknięci niewypłacalnością spółki, ponieważ nie są posiadaczami instrumentów dłużnych. Jednakże problemy spółki mają przełożenie na ceny jej akcji, ze względu na to, że inwestorzy zaczynają wyprzedawać je ze swoich portfeli, powodując spadek ich cen.

Ryzyko kursu walutowego

Ryzyko kursu walutowego występuje wtedy, kiedy inwestorzy kupują instrumenty finansowe w walucie innej niż waluta kraju ich pochodzenia. Kursy walutowe rosną i spadają tak samo jak ceny akcji. Jeśli waluta inwestycji umocni się w stosunku do waluty kraju inwestora, jego inwestycja również zyska na wartości. Z kolei w przypadku umocnienia się waluty krajowej, wartość inwestycji spadnie. Często dochodzi do skrajnego przypadku, kiedy cały zysk odniesiony na danej pozycji zostanie zniwelowany przez niekorzystną zmianę kursu walutowego.
Załóżmy, że inwestor z Francji kupuje akcje na giełdzie w Warszawie po 105 PLN w momencie, kiedy jedno euro warte jest 3,5 PLN płacąc w przeliczeniu 30 euro za jedną akcję (105 PLN/3,5 = 30). Za jakiś czas cena akcji rośnie o 20 % – z 105 PLN do 126 PLN. Jednakże, w tym samym czasie, kurs wymiany wzrósł z 3,5 PLN do 4,3 PLN, co oznacza, że złotówka osłabiła się w stosunku do euro. W rezultacie gdyby inwestor zdecydował się na sprzedaż zakupionych akcji za 126 PLN i zamianę złotówek z powrotem na euro, otrzymałby jedynie 29,3 euro (126PLN / 4,3 = 29,3).
W powyższym przykładzie, pomimo tego, że cena akcji wzrosła o 20% – inwestor stracił na swojej transakcji z powodu niekorzystnej zmiany kursu walutowego.

Ryzyko stopy procentowej

Banki centralne jak amerykański FED, Bank Anglii czy Europejski Bank Centralny mają ogromny wpływ na światowe rynki finansowe poprzez decyzje dotyczące stóp procentowych. Ogólnie, w momencie, gdy bank centralny podnosi stopy procentowe, wzrastają koszty kredytu i spółka może mieć kłopoty z kredytowaniem swoich inwestycji rozwojowych. To z kolei negatywnie wpływa na perspektywy przyszłego rozwoju spółki i powoduje spadek cen jej akcji.
Z kolei, gdy banki centralne obniżają stopy procentowe, koszty kredytu spadają i spółki łatwiej pozyskują źródła finansowania. Dzięki temu, perspektywy przyszłego rozwoju spółki poprawiają się  i jej akcje rosną.

Ryzyko polityczne

Ryzyko polityczne związane jest faktem, że sytuacja polityczna w danym kraju może zmienić się na niekorzystną dla gospodarki i inwestycji.
Z jednej strony spółka, której akcje posiadasz może zostać znacjonalizowana przez rząd, powodując stratę dla akcjonariuszy wartości spółki reprezentowanej przez jedną akcję.
Z drugiej strony ryzyko polityczne może być związane z reformą podatkową polegającą na podwyższeniu podatków dochodowych od osób prawnych albo wprowadzeniu różnego rodzaju ceł czy akcyz obniżających zyskowność spółki. Powoduje to pogorszenie się klimatu inwestycyjnego oraz spadek wartości akcji.