ETF

Materiał marketingowy

ETF (ang. Exchange Traded Fund) jest otwartym funduszem inwestycyjnym notowanym na giełdzie. Sama nazwa „fundusz” może nam się kojarzyć z Funduszami Inwestycyjnymi Otwartymi (FIO) lub Funduszami Inwestycyjnymi Zamkniętymi (FIZ). Po części jest to prawda, a wynika to z podobnych zasad ich funkcjonowania:

• fundusze ETF podlegają regulacjom krajowym i unijnym,
• jednostki uczestnictwa funduszy ETF emitowane są przez fundusz tworzony przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych,
• za zarządzanie funduszem ETF pobierana jest opłata roczna,
• Fundusze ETF tworzone sa na czas nieokreślony, z możliwością rozwiązania w określonych przypadkach.

Pierwsze ETF na giełdach pojawiły się w 1990 roku i ich popularność stale rośnie. Obecnie globalny rynek ETF szacowany jest na ponad 5 bilionów USD. Na świecie notowanych jest ponad 5,7 tysięcy funduszy ETF opartych o różne indeksy giełdowe (spółek, surowców czy obligacji). Fundusze ETF są popularnym instrumentem finansowym ponieważ posiadają szereg zalet. Potocznie mówi się, że są proste w użyciu, przejrzyste i elastyczne. Inwestują w nie zarówno inwestorzy indywidualni, jak i instytucjonalni (fundusze emerytalne, firmy ubezpieczeniowe, firmy zarządzania aktywami).

Zalety funduszy ETF

• Pasywne zarządzanie. Celem funduszy ETF, co wyróżnia je od funduszy FIO i FIZ, jest odzwierciedlanie zachowania danego indeksu giełdowego (akcji, obligacji czy towarowego). Jest to tzw. pasywny sposób zarządzania polegający na tym, że zadaniem zarządzającego jest jak najdokładniejsze odwzorowanie indeksu i wiernie naśladowanie jego zmiany. Dla porównania w funduszach FIO i FIZ zarządzający realizują własne strategie, tak aby osiągnąć lepszy wynik niż benchmark np. indeks giełdowy. To powoduje, że mogą również osiągnąć niższe stopy zwrotu niż ustalony benchmark,
• Niskie koszty związane z inwestycją. Zarządzający funduszem ETF ponosi koszty giełdowe, przechowywania aktywów u depozytariusza, opłaty administracyjne i licencyjne. Na pokrycie tych kosztów pobierana jest opłata za zarzadzanie funduszem ETF. Z uwagi na pasywny sposób zarzadzania opłata ta jest kilkukrotnie niższa od opłaty pobieranej za zarządzaniem funduszami FIO czy FIZ. W przypadku funduszy ETF notowanych na giełdzie w Warszawie opłaty wahają się od 0,15% do 0,6% w skali roku, w porównaniu do 2% do 4% przy FIO akcyjnych. Przy długoterminowym inwestowaniu koszty zarzadzania mogą znacznie obniżyć opłacalność  inwestycji,
• Notowane na giełdzie. Tytuły uczestnictwa funduszu typu ETF notowane są na giełdzie w systemie notowań ciągłych i można nimi handlować na takich samych zasadach jak akcjami. Z tego tytułu nabywający fundusze ETF ponosi koszty przy zakupie/sprzedaży jednostek. Poziom opłat określony jest przez dom maklerski, za pośrednictwem którego inwestor realizuje transakcje,
• Bieżąca wycena. Dzięki notowaniom na giełdzie fundusze ETF są na bieżąco wyceniane przez rynek w godzinach trwania sesji giełdowej. Inwestorzy posiadający jednostki funduszy ETF lub zamierzający je nabyć mogą to zrobić w każdym momencie. Takiej zalety nie posiadają fundusze FIO, które są wyceniane najwyżej raz dziennie, a realizacja zleceń nabycia lub odkupienia następuje zazwyczaj w ciągu kilku dni,
• Płynność obrotu wspomagana działaniami animatorów. Płynność funduszy ETF na giełdzie zapewniają animatorzy. Aby zapewnić kupno lub sprzedaż funduszy ETF przez inwestorów muszą realizować określone działania. Zobowiązują się do tego na  podstawie umowy z giełdą w zakresie stosowania:
  • maksymalnego spreadu (różnica pomiędzy limitami cen w zleceniach kupna i sprzedaży),
  • minimalnej wielkości składanych zleceń (wielkość zleceń animatorów pozwala na natychmiastowe otwarcie lub zamknięcie pozycji),
  • czasu obecności animatora w arkuszu, który zdecydowanie przekracza 90% czasu trwania sesji.

Ryzyka inwestowania w ETF

• Ryzyko rynkowe. ETFy oparte są o indeksy i ich ceny mogą się znacznie wahać. Niekorzystne ruchy cen indeksów bazowych mają bezpośrednie przełożenie na ceny funduszy ETF. Ryzyko to jest znacznie mniejsze niż zakup pojedynczych spółek, w związku z dywersyfikacją portfela indeksu bazowego,
• Ryzyko walutowe. W przypadku inwestycji w fundusze ETF oparte o zagraniczne indeksy np. DAX, S&P500 wahania kursów walut mają wpływ na opłacalność inwestycji. Może to działać na korzyść inwestycji przy osłabieniu złotego lub zmniejszać stopę zwrotu przy umocnieniu złotego. Nawet, jeśli ceny zagranicznych indeksów będą rosły, a złotówka będzie się umacniać, to inwestycja może przynieść stratę,
• Ryzyko emitenta. Ryzyko usunięcia funduszu ETF z giełdy (ryzyko delistingu) polega na tym, że tytuły uczestnictwa funduszu ETF przestają być notowane na giełdzie papierów wartościowych. W takiej sytuacji inwestorzy zazwyczaj nie tracą jednak kapitału – emitent odkupuje od nich tytuły uczestnictwa i wypłaca im należne środki finansowe (równe wartości aktywów netto przypadającej na posiadane tytuły uczestnictwa). W najgorszym scenariuszu, kiedy wartość odkupienia jest niższa od wartości nabycia, inwestorzy mogą być zmuszeni do zrealizowania straty, która wcześniej była tylko księgową stratą.

Rodzaje ETF

Najważniejszym kryterium, w oparciu o które można klasyfikować fundusze ETF jest kryterium składu portfela inwestycyjnego, czyli sposobu odwzorowania indeksu.

• dokładne odwzorowanie indeksu, fundusz kupuje spółki w proporcjach w jakich wchodzą do tego indeksu,
• wykorzystanie przy budowie portfela wszystkich lub część spółek wchodzących w skład portfela lecz w proporcjach innych niż w indeksie,
• konstruowane na podstawie samodzielnie tworzonych koszyków spółek, aby odzwierciedlić zachowanie indeksu na którym jest oparty.

Najważniejsze róznice pomiędzy funduszami ETF a FIO

Obecnie na giełdzie w Warszawie notowane są fundusze ETF oparte na indeksach: WIG20, DAX, S&P. Więcej informacji na stronie giełdy https://www.gpw.pl/etfy