Czynniki wpływające na cenę

5 min

Materiał marketingowy

Wiele różnych czynników ma wpływ na zmiany cen akcji. Poniżej scharakteryzujemy najważniejsze, które powinieneś śledzić z największym zaangażowaniem:

  • Zyski i inne czynniki fundamentalne dotyczące danej spółki,
  • Dywidendy,
  • Publikacje danych makroekonomicznych,
  • Ogólne zmiany na rynku oraz w sektorze, w którym działa spółka.

Zyski i inne czynniki fundamentalne dotyczące danej spółki

Wyniki spółki i jej rozwój są głównymi czynnikami wpływającymi na cenę akcji spółki. W końcu, kupując akcje danego przedsiębiorstwa, stajesz się jednym z jego właścicieli i od tej chwili będziesz uczestniczył w jego sukcesach i porażkach. Naturalne jest, że kiedy spółka osiąga dobre wyniki, wzrasta liczba inwestorów chcących zakupić jej akcje. To z kolei powoduje wzrost popytu i podnosi cenę akcji spółki. Z kolei, jeśli wyniki spółki nie są zadowalające, coraz mniej inwestorów wyraża chęć zakupu jej akcji, co jest równoznaczne ze spadkiem popytu oraz ceny akcji.
Ocena wyników spółki odbywa się na podstawie analizy jej wskaźników fundamentalnych (tj. zaczerpniętych z jej raportów finansowych – przede wszystkim bilansu oraz rachunku zysków i strat). Najważniejszym wskaźnikiem jest poziom zysków przedsiębiorstwa, czyli to, co spółka zarabia po potrąceniu wszystkich kosztów. Innymi wskaźnikami, które musisz obserwować są zwrot z kapitału własnego (ROE), a także cena do wartości księgowej (P/BV). Dają one ogólny obraz kondycji finansowej spółki.

Dywidendy

Spółki osiągające zysk mogą go albo zainwestować w dalszy swój rozwój albo wypłacić akcjonariuszom w formie dywidendy. Dywidenda jest to pieniężna płatność dla akcjonariusza, której wielkość zależy od ilości posiadanych przez niego akcji.  Na przykład, jeśli na rynku wyemitowanych jest 1.000.000 akcji spółki, a do wypłaty przeznaczone jest 5.000.000 złotych to dywidenda wynosi 5 złotych na 1 akcję.
Wypłata dywidendy ma dla inwestora ogromne znaczenie, ponieważ jest to stałe źródło dochodów z jego inwestycji. Dzięki temu, o ile zyski spółki wzrastają, może ona spowodować wzrost ceny swoich akcji poprzez przeznaczenie większej części zysku na dywidendę. Akcje spółek zwiększających dywidendę generalnie zyskują na cenie, natomiast tych, które obniżają wielkość wypłacanej dywidendy – tracą na wartości. Aktualnie coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na wypłatę dywidendy, dzieląc się zyskami z akcjonariuszami. Tym samym, inwestowanie w spółki dywidendowe staje się coraz bardziej popularną strategią portfelową w Polsce, ponieważ w długim okresie przynosi inwestorowi wyższe stopy zwrotu niż w przypadku innych podejść inwestycyjnych. Z tego powodu warto znać polityki dywidendowe spółek, ponieważ znając założenia tych polityk można prognozować przyszłą stopę dywidendy, która staje się głównym kryterium przy doborze spółek do portfela dywidendowego. Warto pamiętać, że im wyższą stopę dywidendy oferuje spółka, tym stopa zwrotu z inwestycji jest wyższa, co dodatkowo zachęca inwestorów do kupna akcji. W rezultacie generuje się dodatkowy popyt na akcje, co podbija kurs spółki. Ponadto warto zauważyć, że w środowisku niskich stóp procentowych polityka dywidendowa dodatkowo zyskuje na znaczeniu, ponieważ “wolny kapitał” zawsze szuka bardziej zyskownych inwestycji. W rezultacie praktyka inwestowania w spółki dywidendowe staje się wtedy bardziej powszechna i stanowi atrakcyjną alternatywę dla niskooprocentowanych lokat.

Publikacje danych makroekonomicznych

Dane makroekonomiczne są ogłaszane przez rządy państw oraz inne duże instytucje i dotyczą czynników, które mają wpływ na gospodarkę jako całość, a nie tylko jedną konkretną spółkę. Należą do nich publikacje na temat wysokości stóp procentowych czy wielkości produktu krajowego brutto.
Termin większości publikacji, które będą dla Ciebie ważne, jest zwykle znany z dużym wyprzedzeniem. Na przykład, terminy spotkań Rady Polityki Pieniężnej, na których zapadają decyzje o wysokości stóp procentowych, terminy ogłoszenia wyników budżetowych gospodarki. Dzięki temu, masz odpowiednio dużo czasu na analizę rynku i zajęcie odpowiedniej pozycji.
Szybki przegląd kalendarza ekonomicznego daje Ci możliwość identyfikacji ważnych danych ekonomicznych, które mogą mieć wpływ na zachowanie się interesujących Cię akcji. Dane mogą dotyczyć np. stopy bezrobocia, wielkości podaży pieniądza, czy też Produktu Krajowego Brutto (PKB).
Analitycy inwestycyjni, ekonomiści oraz inni uczestnicy rynku nieustannie analizują nadchodzące publikacje danych makro starając się przewidzieć ich wyniki. Podczas gdy nie wszyscy analitycy są zgodni, co do wysokości danego wskaźnika, powszechną praktyką jest wyciąganie wartości średniej z prognoz największych instytucji finansowych, zwaną po prostu średnią prognoz.
Znając średnią prognoz, będziesz w stanie wykorzystać potencjalny ruch cen, który może mieć miejsce po publikacji danych makro, ponieważ średnia prognoz jest już zdyskontowana przez rynek.
Po skończeniu swoich analiz, inwestorzy zajmują pozycje na rynku zgodne ze swoimi prognozami. Nie czekają z tym do momentu ogłoszenia danych makro. Chcą wyprzedzić innych uczestników rynku. W związku z tym zanim dane makro zostaną ogłoszone, większość z głównych uczestników rynku zajmie odpowiednie pozycje.
W momencie, gdy dane makro zostaną ogłoszone i wysokość wskaźników okaże się zgodna z prognozami, ceny akcji prawdopodobnie nie ulegną wielkim zmianom. Ze względu na to, że większość inwestorów zajęła już pozycję zgodną z danymi, nie będzie chętnych do otwarcia kolejnych pozycji, które poruszyłyby rynkiem. Jeśli jednak rzeczywista wartość wskaźników będzie zdecydowanie odbiegać od średnich prognoz, ceny akcji dostosują się do rzeczywistej wartości wskaźnika. W tym czasie będziesz miał doskonałą szansę na wykorzystanie ruchów cen akcji.

Ogólna kondycja rynku i sektora, w którym działa przedsiębiorstwo

Niestety cena akcji nie zależy jedynie od sytuacji wewnętrznej danego przedsiębiorstwa. Wpływają na nią również inne czynniki, na które spółka nie ma zbyt wielkiego wpływu. Generalnie, jeśli światowa gospodarka jest w dobrej kondycji, ceny większości akcji rosną. Z drugiej strony w trakcie bessy, spółki mogą tracić na wartości bez względu na ich sytuację finansową.
Tak jak szeroki rynek może rosnąć lub spadać, tak samo pojedyncze sektory rynku mogą zyskiwać lub tracić na wartości. Na przykład, akcje sektora opieki zdrowotnej mogą rosnąć, podczas, gdy akcje sektora spółek handlowych mogą spadać. Hossa i bessa na rynku poszczególnych sektorów mają taki sam wpływ na ten sektor jak hossa lub bessa na szerokim rynku.

Akcje jako udziały w przedsiębiorstwie

Akcja stanowi cząstkę przedsiębiorstwa. Innymi słowy, każda akcja reprezentuje udział własnościowy w przedsiębiorstwie. Na przykład, jeśli posiadasz 1 akcję danej spółki, która wyemitowała w sumie 1.000 akcji, jesteś właścicielem 0,1 % przedsiębiorstwa. Podobnie, jeśli posiadasz 1 akcję spółki, która wyemitowała 1.000.000 akcji, jesteś właścicielem 0,0001 % spółki.
Ilość wyemitowanych akcji zależy tylko i wyłącznie od decyzji danej spółki. Inwestorzy oraz inni uczestnicy rynku nie mogą tworzyć dodatkowych akcji. Mogą jedynie obracać akcjami wyemitowanymi przez spółkę.
Posiadając akcje danej spółki jesteś uprawniony do dzielenia jej sukcesów, a także porażek, zysków oraz strat. Kiedy spółka osiąga zysk, ceny jej akcji zwykle rosną. Kiedy spółka osiąga stratę, ceny jej akcji spadają. Oczywiście, inwestorzy spekulując na akcjach danej spółki, mogą w krótkim terminie spowodować zmianę ceny akcji w określonym kierunku. Jednakże w długim terminie to właśnie kondycja finansowa spółki jest podstawowym wyznacznikiem ceny akcji.
Inwestorzy kupują i sprzedają akcje, aby wykorzystać ruchy cen. Jeśli po nabyciu akcji jej cena wzrośnie – osiągasz zysk. Na przykład, jeśli kupisz akcję spółki KGHM (KGH) za 25 złotych i sprzedasz ją po tym, jak jej cena wzrośnie 50 złotych – zarabiasz 25 złotych (50 PLN – 25 PLN = 25 PLN).
Warto pamiętać, że istotna zmiana udziału w akcjonariacie może mieć znaczący wpływ na zachowanie kursu spółki. W momencie kiedy dochodzi do dużej redukcji lub zwiększenia posiadanego pakietu akcji przez danego akcjonariusza w stosunku do ogółem wyemitowanych akcji przez spółkę występuje zazwyczaj zmiana nastawienia inwestorów do spółki.

  • Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku, gdy inwestor instytucjonalny (typu fundusz inwestycyjny, fundusz emerytalny lub znana osoba (np.: Prezes spółki, znaczący akcjonariusz) pozbywa się albo kupuje część lub całość udziałów wykonując odpowiednie operacje na rynku. Sprzedaż akcji jest negatywną wiadomością i może wywołać masową wyprzedaż walorów danej spółki. W przeciwnym wypadku można oczekiwać napływu kolejnych inwestorów, którzy będą chcieli dołączyć do “wiodącego akcjonariusza”, co w konsekwencji podbije kurs spółki,
  • Pozytywny wpływ na zachowanie kursu spółki może mieć również skup akcji własnych (tzw. buy-back), który najczęściej przeprowadzany jest w celu ich umorzenia, rzadziej zaoferowania akcji pracownikom w ramach realizacji programów opcji menedżerskich. Zdarza się także, że skupu dokonuje się w celu wypełnienia zobowiązań związanych z realizacją emisji obligacji zamiennych na akcje. Najczęstszymi powodami przeprowadzenia buy backu jest chęć zmiany struktury kapitałowej lub własnościowej albo obrona przed wrogim przejęciem, gdyż spadek liczby akcji w obrocie publicznym powoduje większe trudności z przeprowadzeniem wrogiego przejęcia.

Z reguły taki krok spółki powinien być pozytywnie odczytany przez rynek. A to dlatego, że daje inwestorom szansę na sprzedaż akcji po korzystnej cenie. Ci, którzy nie zdecydują się na sprzedaż, automatycznie zwiększają jednocześnie swój procentowy udział w akcjonariacie firmy. Wynika to z faktu, że po buy-backu na całym rynku będzie dostępnych mniej papierów firmy.
Ogłoszenie skupu może mieć też krótkoterminowy, pozytywny wpływ na portfele drobnych akcjonariuszy. To dlatego, że skupowanie akcji na giełdzie zwykle wpływa na gwałtowne podniesienie ich notowań. Jeżeli wykup ma miejsce na postawie wezwania do sprzedaży, wówczas kurs ma szansę powędrować aż do ceny w nim zaoferowanej.