Zlecenia giełdowe

21.03.2024
Edukacja Giełdowa
4 min

Spis treści

Gdy już posiadamy rachunek maklerski, zyskujemy możliwość kupna instrumentów dostępnych na polskiej Giełdzie. Teraz skupimy się na wyjaśnieniu pojęć, które trzeba znać przy składaniu zleceń giełdowych.

Zlecenia giełdowe

Materiał marketingowy

Na pierwszy rzut oka formatka zlecenia może być nieczytelna, ale wystarczy chwila aby zawarte tam skróty nie były tajemnicą. Dzięki temu złożone zlecenia będą odpowiadały w pełni założonej strategii inwestycyjnej.

Papier

Na początku trzeba wybrać papier jaki chcemy kupić. W aplikacji maklerskiej ING wystarczy wpisać pierwsze litery, a lista z nazwami spółek podpowiada się samodzielnie. W pierwszej kolejności podpowiadają się nazwy spółki z portfela i papiery z listy obserwowanych.

Kierunek

Po wybraniu papieru wybieramy czy chcemy papier kupić, czy sprzedać (jeśli mamy go już na swoim rachunku).

Ilość

Następnie należy podać ile papierów ma być w tym zleceniu. Alternatywnie można podać ile pieniędzy chcemy wykorzystać w transakcji, a system przeliczy ile to będzie papierów wartościowych.

Typ zlecenia

Określa po jakiej cenie będzie wystawione zlecenie. Najczęściej stosowanymi są zlecenia Z limitem, oraz PKC.

Skrót Rozwinięcie skrótu Opis
Z limitem —
  • Dla zleceń kupna limit wskazuje maksymalną cenę, po której inwestor chce kupić papiery.
  • Dla zleceń sprzedaży limit wskazuje minimalną cenę, po której inwestor chce sprzedać papiery.
PKC Po Każdej Cenie
  • Zlecenie zostanie zrealizowane wg najlepszych ofert znajdujących się w na Giełdzie.
  • Nie może być przekazane na Giełdę w fazie dogrywki.
  • Mogą być realizowane częściowo.
PEG Ze Zmiennym Limitem Realizacji
  •  Zlecenie zawsze posiada limit ceny równy limitowi najlepszego zlecenia po tej samej stronie arkusza zleceń.
  • Dodatkowo inwestor może ustalić własny maksymalny limit dla zleceń kupna i minimalny limit dla zleceń sprzedaży, po przekroczeniu którego zmienny limit przestaje być automatycznie aktualizowany.
  • Mogą być składane wyłącznie w czasie notowań ciągłych.
  • Zlecenie traci swój priorytet czasu przyjęcia za każdym razem, gdy jego podstawowy (zmienny) limit ceny  jest aktualizowany.
PCR Po Cenie Rynkowej
  • Zlecenie zostanie zrealizowane z limitem równym limitowi najlepszego zlecenia po przeciwnej stronie arkusza zleceń.
  • Mogą być składane wyłącznie w trakcie fazy notowań ciągłych, w fazie przed otwarciem/zamknięciem oraz w czasie równoważenia rynku.
  • Zlecenia te, przynajmniej częściowo, są realizowane natychmiast po wprowadzeniu, po cenie wyłącznie pierwszego najlepszego oczekującego w arkuszu zlecenia przeciwnego. Oznacza to, że realizowana jest tylko najlepsza oferta po stronie przeciwnej. Jeżeli zlecenie nie zostanie zrealizowane w całości, jego niezrealizowana część staje się zleceniem z limitem równym kursowi ostatniej zawartej transakcji.
  • System nie przyjmie zlecenia po cenie rynkowej, jeżeli w arkuszu po drugiej stronie nie ma zleceń z limitem cen.
Stop loss — Jest zleceniem ograniczającym maksymalną stratę dla zakupionych papierów. Po spadku kursu do wskazanego przez inwestora poziomu, automatycznie zostaje aktywowane zlecenie z limitem PKC.
  • Zlecenia maklerskie z warunkiem limitu aktywacji mogą być przekazywane na giełdę w systemie notowań ciągłych oraz w systemie kursu jednolitego, za wyjątkiem fazy dogrywki.
  • Zlecenie typu STOP zawiera dwa limity ceny, tzw. limit aktywacji i limit realizacji.
  • W przypadku zlecenia Stop Loss zamiast limitu realizacji występuje warunek PKC.
  • W zleceniu kupna z limitem aktywacji, limit realizacji musi być równy lub wyższy od limitu aktywacji, a limit aktywacji musi być wyższy od kursu ostatniej transakcji (w przypadku braku transakcji na sesji od kursu odniesienia).
  • W przypadku zleceń sprzedaży limit realizacji musi być równy lub mniejszy od limitu aktywacji, a limit aktywacji musi być niższy od kursu ostatniej transakcji (w przypadku braku transakcji na sesji od kursu odniesienia).
  • Zlecenia Stop nie są aktywowane w fazie przed otwarciem/zamknięciem i w czasie równoważeń. Nie biorą udziału w wyznaczaniu TKO i TWO, kursu otwarcia/zamknięcia i nie są realizowane na otwarciu/zamknięciu. Jeżeli po wyznaczeniu kursu jednolitego lub zamknięcia zlecenie stop zostaje aktywowane, zostaje dołączone do arkusza dopiero po zakończeniu fazy dogrywki.
Stop limit —  Jest zleceniem ograniczającym maksymalną stratę dla zakupionych papierów. Po spadku kursu do wskazanego przez inwestora poziomu, automatycznie zostaje aktywowane zlecenie z limitem ceny.

Terminy ważności

Tu najczęściej spotykanymi są Zlecenie na dzień oraz Ważne do daty.

Termin ważności Opis
Zlecenia na dzień Zlecenie będzie ważne do końca najbliższej sesji. Po zakończeniu sesji, niezrealizowana część zlecenia zostanie anulowana
Ważne do daty Zlecenie będzie ważne do wybranej sesji. Po zakończeniu tej sesji, niezrealizowana część zlecenia zostanie anulowana
Ważne na fixing Zlecenie będzie aktywne tylko na najbliższym otwarciu, zamknięciu lub podczas fazy równoważenia instrumentu
Wykonaj i Anuluj Zlecenie zostanie natychmiast zrealizowane w w takim stopniu na jaki pozwalają oferty w arkuszu, a pozostała niezrealizowana część zostanie odrzucona
Wykonaj lub Anuluj Zlecenie musi być realizowane w całości. Jeżeli całkowita realizacja nie jest możliwa, to zostanie ono w całości anulowane
Ważne do anulaty Zlecenie będzie ważne nie dłużej niż 365 dni
Ważne do czasu Zlecenie będzie ważne do wskazanej godziny podczas bieżącej sesji. Po upływie tego czasu, niezrealizowana część zlecenia zostanie anulowana. Czas ważności zlecenia jest podawany z dokładnością do jednej sekundy
Ważne na zamknięcie Zlecenie będzie aktywne tylko w fazie zamknięcia, w dniu w którym zostało złożone

Trzeba pamiętać, że są sytuacje kiedy zlecenia mogą stracić ważność automatycznie, bez względu na to jaki parametr został ustawiony przez zlecającego.

Do takich sytuacji należą:

  • ostatni dzień notowania akcji z prawem do dywidendy
  • ostatni dzień notowania akcji z prawem poboru
  • ostatni dzień notowania akcji przed splitem (zmianą wartości nominalnej akcji)

Dodatkowe warunki

Nazwa Opis
Wielkość ujawniona
  • Określa jaka liczba akcji ze zlecenia jest ujawniana w arkuszu zleceń na Giełdzie.
  • Kolejne części zlecenia są ujawniane po zrealizowaniu poprzednio ujawnionej części zlecenia.
  • Wielkość ujawnienia nie może być mniejsza niż 10. Może być składane w każdej fazie sesji.
  • W przypadku gdy ostatnia część zlecenia jest mniejsza od wielkości ujawnianej, ujawniana jest ta pozostała część zlecenia.
  • Wartość zlecenia z warunkiem WUJ w chwili złożenia na giełdę nie może być mniejsza niż 50 000 zł.
Minimalne wykonanie
  • Zlecenie z tym parametrem realizowane jest co najmniej w wielkości określonej w warunku.
  • Jeżeli układ zleceń na Giełdzie nie pozwala na natychmiastową realizację zlecenia w wielkości określonej w warunku, zlecenie to traci ważność.
  • Może być składany wyłącznie w czasie: dogrywki oraz fazy notowań ciągłych z wyłączeniem momentów równoważenia rynku.
  • Jeżeli zlecenie zostanie zrealizowane częściowo – niezrealizowana część zlecenia staje się zleceniem bez warunku wielkości minimalnej.

Co dalej?

Wszystkich zainteresowanych pogłębieniem tematu zleceń giełdowych, zachęcamy do lektury Szczegółowych Zasad Obrotu Giełdowego. Poza poruszonym tu tematem znajdują się tam wszystkie zasady, na podstawie których zawierane są transakcje na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.